මිරිස් වගාවේ පලිබෝධ හඳුනා ගනිමු.

මිරිස් කොල කොඩවීම

තවාන් අවධියේ සිට වගාවේ ඕනෑම අවස්ථාවක ඇති විය හැක. 

කොල කොඩ වීම ඇතිවිය හැකි ආකාර

• පැල මැක්කා කූඩිත්තා හා මයිටාවා යන සතුන් ලපටි පත්‍ර වලින් යුෂ උරාබීමෙන්

• සුදු මැස්සා මඟින් ව්‍යාප්ත වන වයිරසයක් නිසා

පැල මැක්කා (Scirtothrips dorsalis) 

මි.මීත 1ක් පමණ දිග ලා දුඹුරු පැහැති සිහින් කෘමියෙකි. 

හානිය 

• වැඩුණු සතුන් හා ශිශුවන් මිරිස් පත්‍ර වල උඩු පැත්තේ සිට යුෂ උරා බීම නිසා පත්‍ර දාර දිගේ උඩ අතට රෝල් වේ. 

• හානියට ලක්වූ පත්‍ර පළමුව දිළිසෙන සුළු රිදී පැහැයක් ගෙන පසුව දුඹුරු පැහැවේ. 

• හානියට ලක් වූ මිරිස් කරල් වල දුඹුරු පැහැති සළකුණු දැකිය හැකි අතර කරල් කෙටි වී ඝනවී දුර්වර්ණ වී යයි. 

• වියළි කලාපය තුළ මිරිස් කොල කොඩවීම යල කන්නයේ ජූලි - අගෝස්තු මාස වලදී බහුල ලෙස දැකිය හැකි අතර එම මාස වල පවතින අධීක උෂ්ණත්වය හා තද සුළං මෙයට හේතු කාරක වේ.

මයිටාවන් (hemitarsonemus latus) 

පියවි ඇසින් පැහැදිලිව දැක ගැනීමට අපහසු ඕවලාකාර ලා දුඹුරු පැහැති සතෙකි. 

හානිය

• මිරිස් පත්‍රයේ යටි පැත්තේ සිට යුෂ උරා බොන අතර ඒ හේතුවෙන් පත්‍ර දාර දිගේ යටි අතට රෝල්වේ. 

• පත්‍ර වල යටි පෘෂ්ඨය ක්‍රමයෙන් දුඹුරු පාට වේ. 

• හානිය අධීක වූ විට පත්‍ර ඝනකමින් වැඩි වී ඉක්මනින් කැඩෙන සුළු තත්වයට පත් වේ. 

• හානියට ලක් වූ කරල් විකෘති වී මළකඩ පැහැයක් ගනී.

කූඩිත්තන්

මි.මී. 1 -2 ක් පමණ විශාල, කළු පැහැති (Aphis gossypii) හා මි.මී. 1.25 – 2.5 ක් පමණ විශාල කහමය කොළ පැහැති (Myzus persicae)  විශේෂ දෙක මිරිස් වගාවට හානි කරයි. 

හානිය 

• මෙම සතුන් සමූහ වශයෙන් පත්‍ර වලින් හා කඳෙහි යුෂ උරා බීම නිසා පත්‍ර කෝප්පාකාර හැඩයට හැරී කහ පැහැ වේ. 

• පැළ වල වර්ධනය අඩු වන අතර සිහින් කරල් හට ගනී. 

සුදුමැස්සා (Bemisia tabaci)

මි.මී. 1ක් පමණ දිග සුදුමැස්සා මිරිස් කොළ කොඩවීමේ වෛරස් රෝගය පතුරුවා හරින වාහකයා වේ. 

හානිය 

• හානියට ලක් වූ මිරිස් පැල වල පත්‍ර කහ පැහැ වේ. බෝට්ටුවක ආකාර ගනී. 

• නාරටි පැහැදිලි වේ. 

• පර්ව අතර පරතරය අඩු වේ. 

• ශාක කුරු වී පඳුරු ආකාරයට වර්ධනය වේ. 

මිරිස් කොළ කොඩවීම පාලනය 

• හොඳ ගුණාත්මයෙන් යුත් බීජ තෝරා ගැනීම 

• තවාන් පාලනය ක්‍රමවත්ව සිදු කිරීම මගින් දිරිමත් පැළ ලබා ගැනීම.

• වගාව නියමිත කාලයට සංස්ථාපනය කිරීම. යල කන්නය මාර්තු මස මුල වන විට තවාන් ආරම්භ කර අප්‍රේල් මසදී භෝගය ක්ෂේත්‍රයේ පිහිටුවීම කළ යුතුයි. 

• සුළං බාධක භෝග ලෙස බඩඉරිඟු, කුරක්කන් වැනි භෝගයන් ක්ෂේත්‍රයට වටා සිටුවීම.

• යූරියා පොහොර විශාල වශයෙන් වගාවට නොයොදා නිර්දේශීග පොහොර භාවිතා කිරීම. 

• වසුන් යෙදීම

• ජලය ඉසීම

• ඇලෙන සුළු උගුල් භාවිතය

• නිර්දේශීත කෘමිනාශක භාවිතය

පැල මැක්කන්, කූඩිත්තන් සහ සුදු මැස්සන් සඳහා 

• ඉම්ඩක්ලොප්‍රීඩ් 20 එස්.එල් 500 – 750 මිලි/හෙක්

• ෆිප්රොනිල් 5එස්.සී 500 මිලි/හෙක්

• කාබොසල්ෆාන් 20ඊ.සී 1400 මිලි/හෙක්

• ෆොසලොන් 35ඊ.සී 1200-1800 මිලි/හෙක්

• ඇබමෙක්ටින් 1.8ඊ.සී 300 මිලි/හෙක්

• තයමෙතොක්සාම් 25ඩබ්.ජී 10 ග්‍රෑම්/16 ලීටර්

මයිටාවන් සඳහා

සල්ෆර් 80% කුඩු 2.8 – 3.6 කි.ග්‍රෑම්/ හෙක්

ඇබමෙක්ටින් 1.8 ඊ.සී  300 මිලි/හෙක්

කරල් විදින දළඹුවන්

මිරිස් වගාවට Spodoptera litura හා Helicoverpa armigera යන විශේෂ දෙකම හානිකරයි.

Spodoptera litura

• සුහුඹුලා ම්‍ධ්‍යම ප්‍රමෙණයේ සලබයෙකි. 

• පූර්ව පියාපත් වල දුඹුරු ලප සහිත වන අතර අපර පියාපත් සුදු පාටය

• වැඩුනු කීටයන් ලා අළු පාට හෝ කළු පැහැයට හුරු කොල පාට වන අතර ශරීරයේ ඉදිරිපස කළු පටියක් ඇත.

මි.මී. 40 – 50 පමණ දිගය.

Helicoverpa armigera

• සුහුඹුලා දුඹුරු පැහැති සලඹයෙකි. 

• කීටයා විසින් බෝගයකට හානි කරනු ලබන අතර මි.මී. 40 – 50 ක් පමණ දිගැතිය. පාර්ශ්වික ව ලා සහ තද පැහැති ඉරි වලින් සමන්විතය.;

හානිය

• දළඹුවන් පත්‍ර, අංකුර, කරල් ආහාරයට ගනී.

• හානි වූ කරල් වල රවුම් සිදුරු දක්නට ලැබේ. 

හානිය පාලනය

• ක්ලෝෆ්ලුඑසියුරෝන් 5ඊ.සී 750 මිලි/හෙක්

• තයෝඩ්කාබ් 375එස්. සී 750 – 1250 මිලි/හෙක්

• තයෝඩිකාබ් 75%කුඩු 1කි.ග්‍රෑම්/හෙක්